Ik wist niet goed wat ik ermee moest. Ongeloof. Echt?!?
Om 13.43 bleek het waar. Ik appte het thuisfront.
'Heb je dit gezien?'
'Op pad!'
'Kunnen we bellen?'
'Als je in de auto zit'
Tegelijkertijd deelde ik het bericht met een collega en nog geen tien minuten later zaten we in de auto. Breda - Texel. Aankomsttijd in Den Helder: 16.28. Daar moest tijd af vóór we de N9 bereikten. Dat is immers een bijna 40 kilometer lange file als het tegen zit. De boot van 16.30 kon hoe dan ook niet gemist worden. Het zou namelijk altijd op de nipper zijn. De boot komt om 16.50 aan in de haven van Texel. Dan ging ook de zon onder. Op Texel nog een kwartier rijden. Dat gaf nauwelijks tijd om de twitch succesvol te laten zijn.
Waarom we dan tóch gingen? Brileider (Somateria fischeri). Brileider?!? In Nederland! Die zat zó ver onder de radar, ieders radar, dat ik eerst aan een tikfout in het bericht dacht. Brilzee-eend (Melanitta perspicillata) is immers ook erg bijzonder. Maar inmiddels werd de vogel door Texelaars gezien. Geen grap. Een (bijna?) adulte man!
Hoe dan? De hele populatie overwintert elk jaar in een gat in het pakijs op de Beringzee tussen Alaska en Rusland. Aan de andere kant van de wereld. In ieder geval aan de andere kant van de Noordpool. Behalve deze vogel. Zuidelijker dan Finnmark (Noordkaap) waren ze aan onze kant van de Noordpool nog niet gezien. De Waddenzee? Misschien dat het smeltende ijs verdwalen makkelijker toelaat? De niet veel eerder ontdekte Pacifische parelduiker (Gavia pacifica) komt tenslotte uit precies hetzelfde gebied (maar wordt veel vaker gevonden in Europa).
Hoe het ook zij: zo'n kans mag je eigenlijk niet missen als het even kan. Vandaar de gok
Betere aanwijzing kun je niet krijgen. Foto Roland Wantia
Het zou allemaal nét moeten kunnen. Net op tijd voor de boot als het verkeer niet tegen zat. Net op tijd bij de vogel als het niet te bewolkt werd. De hele rit was stressvol. Normaal gaan de eerste uren van de rit best prima. Maar ik kon alleen maar de zakkende zon zien. Toen op de N9 nota bene twee auto's voor ons een auto de vangrail in reed en ik net hard genoeg kon remmen, lukte het niet om mee te leven. We konden alleen maar denken 'Gelukkig zijn we erlangs' en 'Wat ellendig voor mensen die nog achter ons rijden'.
De boottocht duurde lang. Het wegrijden vanaf de boot duurde lang. De rit op Texel duurde lang. Op Texel was de politie naar zeggen alert op toesnellende vogelaars. Het moest dus binnen de marge. Ik zag de zon alleen maar verder zakken en de wolken steeds dichter naar de maan toe kruipen.
Het laatste stukje was echter heerlijk. Waarom? Op de dijk stonden vogelaars van een boot eerder met lichtjes te seinen wáár we de dijk over moesten. Aan de andere kant van de dijk stond een rijtje telescopen klaar zodat de mensen van de laatst mogelijke boot de vogel konden zien vóór de nacht dat onmogelijk maakte. Heel erg fijn die saamhorigheid.
Auto in de berm duwen. Dijk oprennen. Kijken. Ja? Jaaa! Brileider! Hij zat er echt. Onmiskenbaar. Zwarte borst. Gekleurd voor- en achterhoofd. Druk poetsend. Druk duikend. Snel de telescoop vrijmaken voor een ander. Wonder boven wonder lukte het om de vogel zelf in de telescoop te krijgen en te bekijken. Het werd snel donker. Mijn collega probeerde een filmpje. Drie pixels van de vogel. Nét herkenbaar. Het blijft verbazen hoe groot het verschil is tussen wat je op camera krijgt en wat je zelf door de optiek nog kunt zien. De vogel was goed te zien. Herkenbaar ook. Niet voor de camera.
Dan de ontlading. Het was het allemaal waard geweest. Brileider gezien. Alles wat goed moest gaan om dat te doen, ging goed. Ontspanning. In het maanlicht nog een beetje nagenieten en terug naar de boot. Minder dan een uur op Texel. Schandalig. Maar het was écht donker inmiddels.
Wat een soort. Wat een dag. Het onmogelijke mogelijk geworden. In meerdere opzichten. Het móest ook lukken vandaag, want werk bood geen andere mogelijkheden de rest van de week en voor je het weet is zo'n mega-soort weer weg.
Brileider (Somateria fischeri), 17 januari 2025, Texel.
Waar 2024 na de Roetvliegenvanger (Muscicapa sibirica) begin oktober voor mijn gevoel echt als een nachtkaars uitging, is 2025 met Brileider en Pacifische parelduiker als twee nieuwe soorten voor Nederland maximaal uit de startblokken gekomen. Twee soorten uit dezelfde ongeloofelijke hoek van de wereld overigens. Het jaar is nog geen twee weken oud! Bovendien kon ik beide soorten halen. Dankzij een flexibel en begripvol thuisfront en een baan waar het product belangrijk is, niet de werktijden. Wát een geluk.
Is Brileider nog te overtreffen? Zit er nog meer in het vat?
Oma zou zeggen: 'Blijven ademen, dan zie je het vanzelf'.
Brileider onder de bijna volle maan (13-01-2025)
Bewijspixels in een abominabele video, maar wél een Brileider die door de scope veel beter te zien was!
Video: Joost Tuithof (13-01-2025)
Toen ik 's avonds laat thuiskwam zei het thuisfront "Die zou ik ook wel graag willen zien. Als hij tot vrijdag blijft, gaan we met z'n allen die kant op". Heerlijk. Donderdag werd de vogel inderdaad nog steeds gezien en we besloten om vrijdag en zaterdag op Texel door te brengen.De rit was nu véél rustiger.
Eerste stop was, uiteraard, Brileider. Nog steeds stonden tientallen, zo niet honderden mensen op de dijk te kijken naar deze fantastische soort. Het thuisfront kon hem door de telescoop uitgebreid bekijken. De omstandigheden waren uiteraard veel beter dan afgelopen maandag, de dag van de ontdekking, toen ik nét voor donker de kans had de vogel te zien. Ik had alle kans om filmpjes en foto's te maken, al blijft dat laatste door de afstand een uitdaging. Zelfs de kleine man heeft de vogel gezien. "Pinguïn" was zijn eerste gedachte. Nog te begrijpen ook. Zonder het te merken brachten we ruim een uur bij de vogel door. Fantastisch.
We besloten het zaterdag nog een keer te proberen, want het was echt tijd voor een dutje voor de kleine man. Maar zaterdag was de wereld gehuld in een dikke, dichte mist. We reden langs de IJzeren Kaap, waar alweer tientallen auto's stonden. We besloten elders op het eiland vogels te gaan kijken. We geloofden niet dat we de vogel beter zouden kunnen zien dan de dag ervoor. Dat bleek bij thuiskomt, nadat we de boot ruim in blessuretijd tóch nog haalden, ook waar.
Wat een ongelooflijke, ongelooflijk mooie soort.
Video van het tweede bezoek (17-01-2025) mét daglicht, het thuisfront (dat de vogel ook heel graag wilde zien) en de kleine man.
Maak jouw eigen website met JouwWeb