Rustig en geconcentreerd werkend op kantoor in Nijmegen verscheen op Valentijnsdag rond 15.00 begeleid door het geluid van de bekende Roodmus (Carpodacus erythrinus) de tekst "Zanggors (Melospiza melodia)" op het scherm. De vogel zat in België, nét over de grens in Zeeuws-Vlaanderen nabij Doel. Dat is best een uithoek vanuit Nijmegen en hoewel er niet echt iets bijzonders op de planning stond, was de ruim twee uur durende reis langer dan de aan voldoende daglicht beschikbare tijd. Bovendien: de vogel zat in België. Maar Prosperdorp waar de vogel werd ontdekt is een minder complexe vorm van Baarle-Nassau / Baarle-Hertog en rond 16.30 meldden de Nederlandse vogelaars ter plaatse dat de vogel de hem onbekende grens ook oversteekt en dus kansrijk is voor de Nederlandse lijst.
Zanggors (Melospiza melodia) in België, Prosperdorp, 17 februari 2022.
Omdat er weinig bijzonders op de agenda stond, besloot ik - toen de vogel nog aanwezig bleek - mijn geluk te beproeven. Vanuit Breda is het beduidend minder ver, al is een reis door België - inclusief de qua verkeersafwikkeling boeiende haven van Antwerpen - onvermijdelijk als je niet wilt dat die reis een ruim half uur langer duurt dan nodig. Dat half uur kost dan €4,75 enkele reis door de vieste, minst onderhouden toltunnel die ik ooit tegenkwam.
De vogel was 's ochtends herontdekt in Nederland, maar toen ik aankwam was de vogel kwijt. Ik zocht in België en in Nederland. Ik ben nog nooit in Amerika geweest, waar Zanggors algemeen is, dus voor mij was het een lifer. Waar ik die zie, doet er voor mij niet toe. Natuurlijk schrijf ik hem liefst ook bij op Nederlands grondgebied, want dan telt hij ook voor mijn Nederlandse lijst. Dat komt vrij precies bij de Zanggors. Hoewel de vogel een voorkeur lijkt te hebben voor België, bleek hij een tweetal zangposten te hebben een paar meter aan "de goede kant" van de grens (paarse stip).
Na een paar uur zoeken werd de vogel ineens in België gezien, nog geen vijf meter van de Nederlandse grens (groene stip). Op zo'n moment is het vaak wat hectisch. Iedereen dromt bij elkaar, staat elkaar feitelijk in de weg en het grootse deel van de groep komt telkens net aan en weet niet waar te kijken. Mijn lengte werkt dan in mijn voordeel.
Nadat ik de vogel zelf kort op de grond foeragerend gezien had en om mij heen alleen maar vragende mensen bleef horen ("Wáár moet ik kijken?!?") besloot ik om terug te stappen en anderen mijn scope te gunnen. Twee mensen konden daarvan profiteren, voordat de vogel onverwacht opvloog. In een flits zag ik hem op het dak van een loods...en weg. Later zag ik hem nog een keer, maar ook weer vluchtig omdat ik nu zelf aan de late kant was en het bovendien echt tijd was om naar huis te gaan en het enige overleg van die dag goed voor te bereiden.
Het grensdorp Prosperdorp met de Belgisch-Nederlandse grens rood gestippeld en de door de Belgen ingerichte voerplek (gele stip). Groene stip: locatie van eerste waarneming. Paarse stip: Een van de vaste zangplekken in Nederland.
Thuisgekomen kreeg na het bewuste overleg een sluimerende ontevredenheid steeds meer de overhand. Ik had weliswaar mensen aan een lifer geholpen, maar de vogel daardoor zelf eigenlijk niet naar tevredenheid gezien! Ik had bijvoorbeeld zelf nauwelijks de druppelvormige donkere vlekken op keel en borst gezien en ook de zang had ik niet gehoord. Ik vond, kort gezegd, dat ik door de omstandigheden te weinig tijd voor mezelf had genomen en teveel gerekend had op medewerking van de vogel. De jaloersmakende foto's die Jan en Arno woensdag doorstuurden - aan foto's maken had ik niet eens kunnen dénken - hielpen daar niet bij.
Donderdag werd ik wakker met een knoop in mijn hoofd. Dat heb ik wel vaker. Zeker als het langere tijd niet lukt om 's nachts mijn hoofd voldoende rustig te krijgen. Ik kan die dagen geen land met mezelf bezeilen, zit vast in alles en niets, mis elke vorm van concentratie of focus, kom om in de hoofdpijn, weet niet waar ik het zoeken moet en kom eigenlijk tot helemaal niets. Meestal probeer ik door te duwen. Dat is wat je doet, tenslotte. Vaak lukt dat wonderwel.
Op advies van het thuisfront besloot ik om tóch uit te gaan waaien. Waarom niet in Zeeuws-Vlaanderen? Daar is het óók windkracht 5 tot 6. Peinzend over de helaasheid er dingen rekenende ik weer af voor de schaamteloze toltunnel en niet veel later stond ik weer in de Prosperpolder.
Zanggors (Melospiza melodia) in Nederland, Prosperdorp, 17 februari 2022
Al snel bleek dat de voerplek die de Belgen hebben ingericht (gele stip) erg aantrekkelijk is voor de vogel. De gedachte bekroop mij, dat die voerplek uit een eventuele solidariteit onder vogelaars ook wel wat dichter tegen de grens aan had gekund (aan Nederlandse zijde ligt trouwens ook wat voer volledig genegeerd te zijn). Het jaar 1830 ligt blijkbaar nog te gevoelig.
Die voerplek leidt tot met de Belgische Ross' meeuwen (Rhodostethia rosea) vergelijkbare situaties zoals die zich daar eind 2021 voordeden: de ene vogel gebruiken voor de foto's, de andere voor de lijst. Al gaat het hier steeds om dezelfde vogel. De Belgische voerplek staat garant voor fantastische foto's. Zo zeer, dat het mij zelfs lukte om én de vogel in detail te bekijken én om er fototechnisch iets acceptabels van te maken.
Maar ik wilde de vogel óók graag bewezen aan de Nederlandse kant hebben. Ik hoef niet meer uit te leggen dat het halve DB-forum na dit soort mooie vogelmomenten vol staat met veel te sterke bewoordingen over wie, wat, waar volgens wie wel en niet gezien heeft of gezien kan hebben. Vol met blinde niets ontziende afgunst en overstromende ego's, kort gezegd. Je kunt er helaas de klok op gelijk zetten. Delen van kennis - wat daar gelukkig vaker gebeurt - schuift dan stilletjes naar de achtergrond.
Onbegrijpelijk (voor mij). Meestal zijn het dezelfde mensen die "zij" heel erg nodig hebben om "wij" of "zichzelf" met hoofdletters en onderstreept te definiëren. Vaak door al dan niet bewust op de man te spelen, ook als dat een groep blijkt. De rafelrandjes van het twitchen. Pijnlijk om te lezen. Ik vind dat ook best een beetje eng. Waarom moet je zo opzichtig met anderen bezig zijn? Vaak verhult dat - in mijn optiek - al dan niet bewust eigen onvermogen. Maak ik mij daar hier nu zelf ook niet schuldig aan?
Voorzienigheid past niet in mijn overtuigingen, maar toen ik bij thuiskomst het blad van de ongevraagd gratis gekregen scheurkalender trok, moest ik wel hard glimlachen om de nauwkeurige samenvatting van bovenstaande.
De scheurkalenderwijsheid voor 17 februari 2022
De Belgische voerplek heeft als voordeel dat de vogel voorspelbaar en goed te zien is, maar als nadeel dat hij daar ook veel en lang zit. Dat is natuurlijk vanuit Nederlands perspectief in deze geheel door Belgen ontgonnen polder (óók het Nederlandse deel!). Neem het hem eens kwalijk! Opbeurend is wel, dat tijd ook werkelijk slechts het enige is dat nodig is, want de vogel maakt zijn rondje heus wel. Ik bleek uren de tijd te krijgen daarover te mijmeren.
Voor mij wat ongewoon, maar het leverde leuke gesprekken op met nog steeds onbekende Nederlandse mede vogelaars, allemaal hoopvol kijkend naar de paarse stip. Wachten in de rukkende wind paste uitstekend bij de dag. Oncomfortabel was het niet. Eerder goed voor me.
Toen ik eigenlijk wel voldoende was uitgewaaid en weer enigszins in controle leek, ontstond opeens consternatie in België. De vogel was kwijt! De voerplek was leeg. Nog nooit eerder heb ik die woorden ervaren als goed nieuws! Dat móét betekenen dat de vogel aan een rondje begonnen is!
Na een half uur bleek de vogel nog in een aangrenzende Belgische tuin te zitten. Uitbuiken neem ik aan. Wat geholpen door enkele Nederlanders werd de route naar de Nederlandse zijde van de heg al tapend voor de vogel netjes uitgestippeld, waar hij na uren wachten minutenlang zat te zingen! Bewijsplaatje in de pocket, de vogel meer dan goed gezien, rust in de bol: tijd om nog één keer (totdat de volgende zeldzaamheid zich in die contreien aandient natuurlijk) door die zand- en grindbak van een tunnel naar huis te rijden en mij nog één keer te verbazen over de verkeersafwikkeling in de haven van Antwerpen.
Maak jouw eigen website met JouwWeb