Klapeksters (Lanius excibutor). Ik vind ze geweldig. Als bewoner van eveneens (bijna) uit Nederland verdwenen structuurrijke heiden en hoogvenen, sinds enkele decennia nog slechts wintergast in Nederland. Niet alleen zijn ze fantastisch om te zien, het is ergens ook nauwelijks voorstelbaar dat deze slechts lijster grote vogels leven van bijvoorbeeld kleine zoogdieren, hagedissen en dergelijke! Ik probeer elke winter wel een vogel in de buurt te bezoeken of -toen ze via waarneming.nl nog geteld werden- er zelf een te vinden in een niet al geclaimd (en dus minder kansrijk) plot.
Net als bij veel vogels worden ook bij Klapekster ondersoorten herkend en is het onderscheid daartussen alles behalve verheven boven elke discussie. Een kwestie van gemiddelden. Een van die ondersoorten is Homeyers klapekster (L. e. homeyeri). Gemiddeld lichter, gemiddeld witter, gemiddeld grotere en langere witte baan over de bovenvleugel, gemiddeld wittere staart. Maar eigenlijk is onduidelijk waar de variatie van de ene ondersoort ophoudt en over gaat in de variatie van de andere ondersoort. Dat is één van de redenen waarom ondersoorten vaak niet erg hard aan mij trekken als het gaat om een bezoek.
Anders was dat met de mogelijke Homeyers klapekster die begin december werd gemeld in de Amsterdamse waterleidingduinen. Ontdekt door mensen die een extra zintuig lijken te hebben voor het ontdekken van zeldzaamheden (uiteindelijk is het natuurlijk een kwestie van zeer ruime, allround determinatiekennis, gekoppeld aan een eindeloos aantal velduren). Als Homeyers klapekster echte kenmerken heeft, waren die te zien op de bijgeleverde foto's en ook de tijdens het ringen van de vogel opgenomen maten pasten goed op de soort. En het is een klapekster. Ik had hoegenaamd geen haast, maar het ging uiteindelijk toch kriebelen om deze vogel ook zelf te gaan zien.
Wel zoeken, niet veel nadenken, niet vinden. Mogelijke Homeyers klapekster (Lanius excubitor homeyeri), 18 januari 2024, Amsterdamse waterleidingduinen
De Amsterdamse waterleidingduinen waar de vogel een winterterritorium lijkt te hebben zijn goed toegankelijk met toebehoren voor een dreumes en dus vatten we het plan op om gedrieën een poging te wagen. Tal van omstandigheden maakten de gekozen dag uiteindelijk niet de meest ideale dag. Zo hielp de toch harde wind niet mee om de kleine man ondanks alle goede zorgen warme handjes te laten houden. In combinatie met de binnen het gebied af te leggen afstand (met kinderwagen een klein uur) en de verwachte regen beperkte dat de zoek- en wachttijd.
Belangrijker -eenmaal aangekomen op het hoogste duin met goed overzicht- was de constatering van het thuisfront bij het zien van de vele fotografen die zich in het bewuste gebied hadden verspreid: "Hier zou ik als Klapekster echt niet gaan zitten" .
Achter elk duintje lag of stond er wel een en elk wit puntje dat we vonden bleek uiteindelijk een muts, camera of vergelijkbaar. Voordat onze tijd op was, liet de vogel zich dan ook niet zien. Terug in het boscafé, waar de soep en het bier lekker waren en de kat niet te negeren, bleek de vogel net na het inzetten van de regen weer gezien. Ik veronderstelde dat de meute was gevlucht.
Mogelijke Homeyers klapekster (Lanius excubitor homeyeri), 18 januari 2024, Amsterdamse waterleidingduinen
Al met al waren we een half uur te laat aangekomen en een kwartier te vroeg weggegaan, maar hadden wél een hele fijne dag buiten samen met z'n drieën! Tegelijkertijd wilde ik de vogel nog steeds graag zien. Omdat ik behoefte had aan uitwaaien besloot ik last minute een dag vrij te nemen en die te besteden aan een tweede bezoek. Op een doordeweekse dag moest het rustiger zijn.
Tot mijn verbazing was dat niet zo. Eenmaal aangekomen bovenop hetzelfde duin was het beeld hetzelfde. Overal fotografen! Een serieuze sneeuwbui maakte dat het wat rustiger werd. Tegelijkertijd kreeg ik gezelschap op 'mijn' duin. De sneeuw was te dik om ver te kijken, maar in de eerste opklaring na de bui was de vogel direct in beeld. Mooi, vrij in beeld en door de telescoop waren de kenmerken goed te zien én vast te leggen. Ook omdat de vogel vanaf hier goed te volgen was.
Over wat er toen gebeurde, ben ik nog steeds verbaasd. Minuten nadat de vogel zich had laten zien, stond ik weer alleen op mijn 'duin'. Ieder ander was afgedaald om dichterbij te komen, in een landschap dat te geaccidenteerd is om overzicht te houden. Het schouwspel dat ik gadesloeg was tegelijkertijd verdrietig en grappig. De eerste fotografen stuiterden over een laag duintje en joegen de vogel op voordat zij hem konden zien. En dat bleef zo doorgaan! De vogel vloog over een infiltratiekanaal, de gele tas er achteraan. De vogel vloog terug, de blauwe en groene muts stortten zich erop. De vogel vloog op, de mutsen er achteraan. De vogel was kwijt, al kon ik zien dat de vogel slim wat lager achter een struikje was gaan zitten.
Ik had het bange vermoeden dat de vogel mijn kant op geduwd zou worden en ging met camera alvast op mijn buik op de steilrand liggen. De vasthoudendheid van de zwarte muts maakte mijn vermoeden tot realiteit; de vogel dook op binnen de reikwijdte van mijn camera en naast digiscoopjes werd mij zo ook een 'echte' foto in de schoot geworpen waarop de meeste 'kenmerken' te zien waren. Ik bleef liggen totdat de zwarte muts de vogel een heel eind deed verkassen.
Weer kwijt. Het thuisfront had wat mij betreft gelijk...
Mogelijke Homeyers klapekster (Lanius excubitor homeyeri), 18 januari 2024, Amsterdamse waterleidingduinen
Maak jouw eigen website met JouwWeb