Zaterdag 08 november werd een Balkanbaardgrasmus (Curruca cantillans) gemeld op de Maasvlakte. Dat zou een hapaxje zijn én lekker dichtbij. Maar het kwam er niet van.
's Avonds kijkend naar de foto's bleek het een eerstejaars vogel te zijn. Die zijn buitencategorie moeilijk! Met alle foto's die beschikbaar waren en alle boeken die ik heb, kwam ik er niet uit. Wát was dit? Een baardgrasmus, ja. Maar Balkan-, Westelijke (C. iberiae) of misschien zelfs Moltoni's baardgrasmus (C. subalpina). Het zou moeten kunnen op basis van de hoeveelheid wit en de verdeling daarvan op de buitenste twee staartpennen, de lengte van de eerste handpen zou moeten helpen. Het leek per foto te verschillen welke kenmerkentoestand zichtbaar was en de kenmerkentoestand leek nooit helemaal te kloppen met de boeken. Voor geen van de drie mogelijkheden. Intrigerend.
Ook zondag werd de vogel gemeld. We kregen 's middags bezoek en ook nu kwam het er niet van.
's Avonds bekeek ik alle nieuwe foto's. Er waren door anderen inmiddels ook enkele artikelen gevonden die zouden moeten kunnen helpen, bovenop de boekenkast. En wéér kwam ik er niet uit. Weer leek het per foto te verschillen welke kenmerkentoestand zichtbaar was. Op basis van wat ik wel dacht te kunnen zien aan het staartpatroon zou ik kiezen voor Westelijke baardgrasmus. Maar dat is natuurlijk geen determineren. Dat is een gok. Want nog steeds leek de kenmerkentoestand nooit helemaal te kloppen voor om het even welke van de drie soorten. Dat de vogel niet tot nauwelijks riep, hielp niet. Wat wel gehoord leek te zijn, leek Moltoni's baardgrasmus uit te sluiten. Zonder opname zullen we dat niet zeker weten.
Hebben we hier, met een eerste kalenderjaar baardgrasmus, de grens van de velddeterminatie bereikt? Hoe kwam de ontdekker dan zo snel tot Balkanbaardgrasmus? Waarom blijft er in 'de groep' zo'n groot vraagteken hangen? Gave vogel. Leuk studiemateriaal.
Baardgrasmus sp., eerste kalenderjaar, 10 november 2025, Maasvlakte.
Wel bleek dat DNA van de vogel was verzameld. Omdat de drie soorten op basis van hun DNA prima te onderscheiden zijn, gaan we er dus achter komen wát het is. Dat was voor mij de trigger om toch maandag nog een poging te wagen. Stel je voor het is tóch de eerste Moltoni's baardgrasmus voor Nederland. Dan wil je die wel gezien hebben. Minimaal is het een hapaxje. Bovendien wilde ik de vogel nu zelf ook heel graag bekijken.
Dus toen de vogel 's ochtends weer gemeld werd vertrok ik na de laatste afspraak naar de Maasvlakte. Ik had het idee dat ik in mijn eentje het veldje zou moeten doorzoeken en nooit een foto zou gaan krijgen. Dat bleek ongegrond. Op de bewuste plek stonden vijf mannen héél geconcentreerd naar een relatief klein polletje Bezemkruiskruid (Senecio inaequidens) te kijken. Daar zat hij in. Onzichtbaar. Plotseling hipte de vogel vrij, vloog op en verdween in een ander polletje Bezemkruiskruid. En zo ging het door. Nooit liet de vogel zich goed zien. Ik besloot dat het geen zin had om te proberen kenmerken te zien. Daar liet de vogel zich veel te slecht voor zien. Foto's moest ik hebben. Voor thuis. Op de computer. Met boeken en artikelen erbij. Naar mijn maatstaven lukte dat bijzonder goed, die foto's. De vogel stond er soms op, was soms scherp en staart en handpennen en dus ook handpenprojectie, waren te zien.
Om de waarneming vast te leggen, voerde ik hem in als Balkanbaardgrasmus. Net als de rest van de kudde. Maakt het eenvoudiger voor de validatoren om later te corrigeren, indien nodig. Ik zocht nog naar Maskergors (Emberiza spodocephala) in 'de greppel' en aanliggende terreinen. Zonder resultaat.
Het hielp niet echt, mijn eigen foto's. Ik kom er nog steeds niet uit. Nog steeds neig ik naar Westelijke baardgrasmus. Die teken ik op. Na DNA analyse vul ik aan wat het werkelijk was.
Maak jouw eigen website met JouwWeb